بیماری نیوکاسل در پرندگان

یکی از شایع‌ترین بیماری‌های ویروسی در بین پرندگان به ویژه مرغ‌ها بیماری نیوکاسل می‌باشد. در مراکز صنعتی پرورش مرغ و مرغداری‌ها این بیماری شدت بیشتر پیدا کرده و عوارض خاص خود را به همراه دارد. شناخت این بیماری برای پیشگیری از شیوع آن و همچنین کاهش خسارت‌های ناشی از آن اهمیت زیادی دارد. در این مقاله درباره ابعاد مختلف این بیماری که از رایج ترین بیماری های پرندگان است، صحبت می‌کنیم.

بیماری نیوکاسل چیست؟

بیماری نیوکاسل یک بیماری ویروسی و عفونی بسیار مسری در مرغ‌ها و بوقلمون‌ها بوده اما سایر گونه‌های پرندگان (مانند اردک، غاز، شترمرغ یا کبوتر) نیز می‌توانند ویروس را حمل کرده، آن را گسترش دهند و خودشان به این بیماری مبتلا شوند. این بیماری در اثر عفونت با سویه‌های بدخیم ویروس نیوکاسل (NDV) ایجاد می‌شود.
دقت کنید که نیوکاسل برای مصرف کنندگان گوشت این پرندگان خطر جدی ندارد. اما مصرف گوشت آلوده می‌تواند باعث بروز آنفولانزای خفیف شده که بدون درمان‌های پزشکی نیز درمان می‌شود.
با توجه به شیوع بالای این بیماری دقت کنید که در صورت مشاهده باید به مراجع مرتبط اطلاع دهید. چرا که نه تنها آسیب زیادی به خود حیوانات بیمار وارد می‌کند، بلکه منجر به عواقب اقتصادی جدی برای صاحبان حیوانات می‌شود. دام‌های آسیب‌دیده باید فوراً کشته شده و برای جلوگیری از پخش شدن این بیماری، موانع کاربردی اطراف محیط ساخته شود.

تشخیص بیماری نیوکاسل

بیماری نیوکاسل بسیار مسری است. از زمانی که پرنده مبتلا به عفونت شده تا پیدا شدن اولین علائم بیماری حدود سه تا شش روز طول می‌کشد. نیوکاسل علائم متغیری را در پرندگان مبتلا ایجاد کند اما مرگ و میر می‌تواند بالا باشد و پرندگان جوان نسبت به این بیماری حساس‌تر هستند. این بیماری ممکن است به شکل بسیار حاد تا بیماری خفیف یا تحت بالینی ظاهر شود. علائم آن بستگی به این دارد که سویه ویروس بیشتر بر کدام سیستم بدن تأثیر می‌گذارد (سیستم تنفسی، گوارشی یا عصبی). بیماری نیوکاسل می‌تواند شروع ناگهانی و مرگ و میر بالایی داشته باشد.
قابل توجه‌ترین علائم اولیه بیماری شامل موارد زیر می‌شوند.

• تخم مرغ با پوسته نازک تا بدون پوست
• علائم تنفسی: نفس نفس زدن، سرفه، عطسه و رایل
• علائم عصبی: لرزش، فلج شدن بال‌ها و پاها، پیچ خوردگی گردن، چرخش، اسپاسم و فلج
• علائم گوارشی: اسهال، مدفوع نازک و زرد مایل به سبز که برخی از آن‌ها با خون مخلوط شده است
• کاهش جزئی یا کامل در تولید تخم ممکن است رخ دهد. تخم‌ها ممکن است از نظر رنگ، شکل یا سطح غیرعادی باشند و دارای آلبومین آبکی باشند.

بیماری نیوکاسل به سرعت در گله گسترش پیدا کرده و باعث بروز مرگ و میرهایی بدون هیچ علائم آشکار قبلی می‌شود. در این بیماری میزان مرگ و میر حیوانات بیمار تا 100 درصد است.
ممکن است بروز کامل بیماری کمی طول کشیده و با علائم زیر همراه باشد.
اگر دوره کمی به تعویق بیفتد، علائم زیر غالب است.

• بی‌تفاوتی شدید
• امتناع کامل از مصرف آب و غذا
• تنگی نفس
• پلک‌های متورم
• تاج‌های آبی
پرندگانی که قبلا به این بیماری مبتلا شده‌اند، بعدا به دلیل فلج شدن عضلات پا و بال و همچنین پیچ خوردگی گردن قابل تشخیص هستند.

شیوع بیماری نیوکاسل

این بیماری از طریق تماس مستقیم با مایعات بدن پرندگان آلوده به ویژه مدفوع آنها منتقل می‌شود. همچنین می‌تواند به طور غیرمستقیم از طریق افراد و اشیایی که با پرندگان آلوده در تماس بوده‌اند یا دفع آنها (مانند مدفوع) سرایت کند. اشیایی که می‌توانند ناقل بیماری نیوکاسل باشند عبارتند از

• وسایل نقلیه
• تجهیزات
• لباس و انواع پوشاک
• آب و خوراک

پیشگیری و کنترل بیماری نیوکاسل

معمولا برای کنترل نیوکاسل سویه‌هایی با بیماری‌زایی بالا (توانایی ایجاد بیماری شدید) هدف قرار می‌گیرند. کنترل‌ها در مورد پرندگان اهلی، بوقلمون‌ها، غازها، اردک‌ها، مرغ دریایی، بلدرچین، کبوتر، خروس‌ها (مانند شترمرغ)، قرقاول و کبک‌هایی که برای پرورش یا در اسارت نگهداری می‌شوند، اعمال می‌شود.
با توجه به اینکه بیماری نیوکاسل می‌تواند از طریق تماس با کبوترهای وحشی عفونی و سایر پرندگان وحشی یا به طور غیرمستقیم از طریق آلودگی خوراک یا اشیاء به طیور اهلی منتقل شود، بهتر است این دو نوع پرندگان را از هم جدا کنید.
شما می‌توانید برای پیشگیری اصولی و گسترده از این بیماری اقدامات زیر را انجام دهید.

• واکسیناسیون گسترده زیر نظر دامپزشک
• رعایت موارد و اصول بهداشتی در محیط

درمان بیماری نیوکاسل

دوره‌ی این بیماری بین ۱۰ الی ۱۴ روز است و هیچ درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد. اگرچه با مراقبت‌های حمایتی، پرندگان آسیب دیده ممکن است طی این مدت بهبود یابند. آنتی بیوتیک‌ها را می‌توان با مشورت دامپزشک به مدت ۳ تا ۵ روز برای جلوگیری از عفونت ثانویه مصرف کرد.
دقت کنید که مهم‌ترین اقدام برای کنترل این بیماری انجام واکسیناسیون برای پیشگیری از ابتلا به آن است. زمان واکسیناسیون پرندگان مختلف متفاوت است اما معمولا بین 4 تا 8 ماهگی انجام می‌شود. این نکته را هم در نظر داشته باشید که تزریق واکسن قبل از ابتلا به بیماری موثر بوده و پس از آن هیچ فایده‌ای ندارد.

سوالات متداول

بیماری نیوکاسل پرندگان چیست؟

بیماری نیوکاسل یک بیماری ویروسی و عفونی بسیار مسری در مرغ‌ها و بوقلمون‌ها بوده اما سایر گونه‌های پرندگان (مانند اردک، غاز، شترمرغ یا کبوتر) نیز می‌توانند ویروس را حمل کرده، آن را گسترش دهند و خودشان به این بیماری مبتلا شوند. این بیماری در اثر عفونت با سویه‌های بدخیم ویروس نیوکاسل (NDV) ایجاد می‌شود.

علایم بیماری نیوکاسل پرندگان چیست؟

بی‌تفاوتی شدید، امتناع کامل از مصرف آب و غذا، تنگی نفس، پلک‌های متورم، تاج‌های آبی از جمله علائم بیماری نیوکاسل در پرندگان است.

آیا بیماری نیوکاسل پرندگان قابل پیشگیری است؟

شما می‌توانید برای پیشگیری اصولی و گسترده از این بیماری اقدامات زیر را انجام دهید. واکسیناسیون گسترده زیر نظر دامپزشک، رعایت موارد و اصول بهداشتی در محیط