کک و کنه در سگ و گربه یکی از مشکلات اصلی پوستی در این حیوانات است. در این موارد مهم است که با شناخت نشانه‌های کک و کنه در سگ و گربه، برای رفع آن اقدام کنید. در این مقاله به بررسی کامل این موضوع می‌پردازیم.
کک و کنه در سگ و گربه چیست؟
کک و کنه، هر دو نوعی انگل خارجی هستند و از خون حیوان میزبان (سگ یا گربه) استفاده می‌کنند. کک و کنه در سگ و گربه هر کدام باعث بروز علائمی می‌شوند و عوارض خاصی را به دنبال دارند. در ادامه هر کدام از این انگل‌ها را بیشتر بررسی می‌کنیم.
کک در سگ و گربه
کک‌ها می‌توانند از 13 روز تا 12 ماه زندگی کرده و در این مدت میلیون‌ها بار تکثیر شوند. گونه‌های زیادی از کک‌ها وجود دارد و با توجه به هر منطقه جفرافیایی، نوع آن متفاوت است. علائم وجود کک در سگ با کک در گربه تفاوت‌هایی دارد.
علائم کک در سگ‌ها
کک در سگ‌ها بیشتر روی شکم، قاعده دم و سر مشاهده می‌شوند. علائم رایج کک در سگ‌ها عبارتند از
- وجود مدفوع یا کک (دانه‌های کوچک تیره مانند شن و ماسه) در کت سگ ( کت سگ به موهایی اطلاق می‌شود که بدن او را می پوشانند.)
- تخم کک (دانه‌های ریز و سفید)
- آلرژیک شدن بدن (قرمز شدن، ورم کردن و …)
- خاراندن بیش از حد، لیسیدن یا گاز گرفتن پوست
- ریزش مو
- دلمه در بدن
- لثه‌های رنگ‌پریده
- کرم‌های نواری در مدفوع سگ
علائم کک در گربه‌ها
کک در گربه‌ها باعث خارش شدید و مداوم می‌شود. اگر علائم کک را در گربه خانگی‌تان مشاهده کردید، در اولین اقدام یک شانه با دندانه‌های ظریف خریداری و به طور مدام موهای او به ویژه گردن و دم را شانه کنید. از اولین نشانه‌های کک در گربه وجود اشکال قهوه‌ای کوچک به اندازه یک سر سوزن در موهای اوست. علائم دیگر وجود کک در گربه شامل موارد زیر است.
- تخم کک (دانه‌های ریز و سفید)
- خارش، پوست تحریک‌شده
- خراش مداوم پوست
- جویدن و لیسیدن
- ریزش مو
- کرم‌های نواری در مدفوع گربه
- لب و لثه رنگ‌پریده
دلایل بروز کک در سگ و گربه
کک‌ها به راحتی از فضای باز وارد بدن حیوانات می‌شوند و بیشتر در آب و هوای گرم و مرطوب رشد می‌کنند. تخم‌های کک روی فرش، اثاثیه خانه یا لوازم داخلی، ملافه و مبلمان می‌ریزند. پس در صورت تشخیص کک، برای تمیز کردن وسایلتان نیز اقدام کنید.
کک‌ها می‌توانند عوارضی را در بدن میزبان خود ایجاد کنند. کک‌ها از خون حیوان تغذیه می‌کنند و می‌توانند 15برابر وزن خود خون مصرف کنند که در طول زمان ممکن است باعث کم‌خونی یا از دست‌دادن قابل توجهی خون در طول زمان شوند. این موضوع به ویژه در توله سگ‌ها یا بچه گربه‌های جوان مشکل‌ساز است، تا جایی که تعداد ناکافی و کاهش گلبول‌های قرمز خون میتواند زندگی‌شان را تهدید کند.
درمان کک در سگ و گربه
روش‌های درمانی کک و کنه در سگ و گربه شباهت‌هایی دارند. در صورت پیدا کردن علائم کک، ابتدا باید با دامپزشک مشورت کنید و در طول درمان، محیط نیز باید تحت مراقبت قرار گیرد. هنگامی که دامپزشک تشخیص کک را تأیید کرد، برنامه درمانی حیوان را شروع می‌کند که میتواند شامل موارد زیر باشد.
- درمان موضعی یا خوراکی یا استفاده از شامپو، اسپری و پودر
- تمیز کردن کامل خانه از جمله فرش، ملافه و اثاثیه یا لوازم داخلی. در موارد شدید ممکن است نیاز به استفاده از اسپری یا مه پاش باشد که نیاز به تخلیه موقت خانه دارد.
- اگر حیوان خانگی شما هر بار که به بیرون می رود دوباره آلوده می شود، ممکن است پاکسازی چمن نیز نیاز باشد.
دقت کنید که از محصولاتی که برای سگ در نظر گرفته شده‌اند روی گربه خود استفاده نکنید.
کنه در سگ و گربه
کنه انواع مختلفی دارد و گونه‌ها و روش‌های انتقال میتواند بر اساس محل زندگی شما متفاوت باشد.
روش انتقال کنه
کنه‌ها در اواخر بهار و تابستان بیشترین فعالیت را دارند و در فضاهای باز و علف‌های بلند زندگی می‌کنند. پس یکی از راههای انتقال کنه‌ها، از طریق حیوانات خانگی که از فضای باز به خانه می‌آیند، است.
کنه‌ها هنگام گاز گرفتن قربانی، سر خود را داخل پوست میزبان فرو می‌کنند و ترجیح می‌دهند جاهایی نزدیک به سر، گردن، گوش‌ها و پاها بچسبند، اما می‌توانند در هر جایی از بدن حیوان خانگی پیدا شوند.
دقت کنید که پس از هربار که سگ و گربه‌تان را برای پیاده‌روی یا ورزش و بازی به بیرون می‌برید، پس از آنکه به خانه برگشتید برای بررسی وجود کنه دست‌تان را با احتیاط روی بدنش بکشید و به خصوص داخل و اطراف گوش‌ها، سر و پاها را بررسی کنید.
علائم کنه در گربه و سگ
وجود کنه در حیوانات خانگی علائم زیر را به دنبال دارد.
- از دست دادن خون
- کم خونی
- فلج کنه
- تحریک یا عفونت پوست
بیماری‌های ناشی از کک و کنه
کک و کنه و به ویژه کنه، می‌توانند باعث بروز بیماری‌هایی در سگ و گربه شوند.
۱- بیماری لایم
بیماری لایم یک عفونت باکتریایی است که میتواند انسان، سگ، گربه و سایر پستانداران را تحت تاثیر قرار دهد. این بیماری از کنه آهو منتقل شده و میتواند به سگ یا انسان چسبیده و باکتری‌های عامل بیماری را منتقل کند. لایم علائم بالینی شامل افسردگی، تورم غدد لنفاوی، از دست‌دادن اشتها، تب، مفاصل متورم و دردناک و نارسایی کلیه می‌شود.
۲- سیتااکسونوزیس
Cytauxzoonosis یک عفونت کشنده است که در اثر نیش کنه ایجاد می‌شود. این انگل خونی، در جنوب رایج است و بابکت‌ها (bobcats) آن را حمل می‌کنند. کنه‌هایی که از بابکت‌ها تغذیه می‌کنند، ممکن است عفونت را به گربه‌های خانگی که این بیماری برای آن‌ها کشنده است منتقل کنند.
علائم بالینی این عفونت عبارتند از تب بالا، مشکل در تنفس، کاهش اشتها، یرقان، کما و مرگ.
در این بیماری عفونت به سرعت در عرض چند هفته پیشرفت کرده و هیچ درمان شناخته شده‌ای برای آن وجود ندارد.
حذف و درمان کنه
اگر کنه در حیوان خانگی پیدا کردید، مهم است که هنگام برداشتن آن مراقب باشید. هر گونه تماس با خون کنه میتواند به طور بالقوه عفونت را به حیوان خانگی یا حتی شما منتقل کند. حذف فوری کنه ضروری است، اما مهم است که آرام بمانید و عجله نکنید. این دستورالعمل‌های گام‌به‌گام حذف کنه را دنبال کنید.
1- آماده‌سازی
قبل از هر کاری دستکش لاتکس یا پلاستیکی بپوشید تا با کنه یا محل گزش تماس مستقیم نداشته باشید. از آنجایی که پرتاب کنه در سطل زباله یا ریختن آن در توالت، باعث از بین رفتنش نمی‌شود، باید یک شیشه سرپیچ حاوی الکل تهیه کنید تا کنه را پس از برداشتن در آن قرار دهید. این کار به شما این امکان می‌دهد که کنه را برای آزمایش دامپزشکی نگه دارید. در صورت امکان، از یک نفر کمک گرفته تا به شما کمک کند حواس حیوان را منحرف کرده و آرام کنید.
2- حذف کنه
- با استفاده از یک موچین، کنه را تا حد امکان به پوست حیوان نزدیک کنید.
- با فشار ثابت و یکنواخت مستقیماً به سمت بالا بکشید و کنه را در شیشه خود قرار دهید.
- کنه را نپیچانید یا تکان ندهید تا باعث نشود که کنه مایعات عفونی را بازگرداند.
- بدن کنه را فشار ندهید یا له نکنید، زیرا مایعات آن ممکن است حاوی ارگانیسم‌های عفونی باشد.
3- ضد عفونی
- محل گزش را ضدعفونی کنید و دستان خود را با آب و صابون بشویید، حتی اگر دستکش پوشیدید.
- موچین را با الکل استریل کنید یا آن را با دقت روی شعله داغ کنید.
- منطقه گزش را در چند هفته آینده برای هر گونه علائم عفونت موضعی، مانند قرمزی یا التهاب، تحت نظر بگیرید.
- در صورت بروز عفونت، لطفاً حیوان خانگی خود را برای ارزیابی به دامپزشکی ببرید.
پیشگیری از کک و کنه در سگ و گربه
می‌توانید با انجام اقدامات موثر از بروز کک و کنه در سگ و گربه خانگی‌تان پیشگیری کنید.
- برای حیوان خانگی خود از شانه کک و کنه استفاده کنید و یک بار در هفته ملافه او را بشویید.
- بیرون خانه خود را از زباله‌هایی مانند شاخ و برگ درختان و چوب‌های بریده شده پاک کنید. به یاد داشته باشید که کک ها دوست دارند در مناطق تاریک، مرطوب و سایه پنهان شوند.
- می‌توانید از محصولات پیشگیری کننده استفاده کنند.
