رژیم غذایی نامتعادل یا ناقص، یک مشکل رایج و دلیل نسبتاً معمول بیماری های شایع پرندگان است. در حالی که یافتههای علمی و دقیق در مورد تغذیه پرندگان، هنوز در مراحل اولیه است، اکثر متخصصان معتقدند که یک رژیم غذایی خوب برای طوطیها، از ترکیب غذاهای معمول با مکملها شروع میشود. در کنار رژیم غذایی مناسب پرنده، لازم است غذاهای سمی و خطرناک برای پرنده را بشناسید تا پرنده سالمتر و با عمر طولانیتری داشته باشید.
دانه در رژیم غذایی پرندگان
برای اکثر پرندگان خانگی، به ویژه طوطیها، رژیم غذایی مبتنی بر دانه، باعث کمبود بسیاری از مواد مغذی از جمله ویتامین A و کلسیم و ایجاد چربی بسیار بالا میشود. البته به این معنا نیست که دانهها در جیره غذایی پرندگان جایی ندارند، اما بسیاری از پرندگان، دانهها را به سایر گزینههای سالم ترجیح میدهند و هنگام امتحان یک رژیم غذایی متنوع، مقاومت میکنند. حتی برخی از پرندگان، مخلوط دانهها را انتخاب میکنند که باعث کاهش بیشتر تعادل تغذیهای پرنده میشود.
وقتی صحبت از تغذیه طوطی به میان می آید، دانهها را مانند غذاهای ناسالم در نظر بگیرید. پرندگان دانه را دوست دارند، اما متاسفانه سالمترین انتخاب نیستند. برای اکثر گونههای طوطی، دانهها اگر به طور کامل از رژیم غذایی پرنده حذف نشوند، باید به شدت محدود شوند. رژیم غذایی سرشار از دانهها، خطر کلسترول بالا، مشکلات قلبی، چاقی و بیماری کبد چرب را افزایش میدهد. برخی از گونهها، مانند طوطیها به طور طبیعی دانهخوار هستند و میتوانند درصد بیشتری از دانه را در رژیم غذایی تحمل کنند، اما حتی برای این پرندگان هم، دانهها فقط باید حدود 25درصد از وعده غذایی را تشکیل دهند.
رژیمهای غذایی Pellete (پلت) یا فرموله شده
چند سالی است که شرکتهای مختلف، شروع به تولید غذاهای پلتشده برای پرندگان خانگی کردهاند. این غذاها، شامل غلات، دانهها، سبزیجات، میوهها و غنیشده با ویتامینها و مواد معدنی هستند و به شکل پلت یا انواع دیگر شکلهای قالبی، پخته میشوند. این غذاها، یک رژیم غذایی مغذی متعادل را فراهم میکنند و از انتخاب مواد غذایی مورد علاقه پرندگان (که بعضل مضر هستند) و ترک بقیه غذاهای مفید، جلوگیری میکنند.
با این حال، بسیاری از پرندگان، به ویژه آنهایی که با رژیم غذایی مبتنی بر دانه شروع کردهاند، به راحتی رژیم غذایی فرموله شده را نمی پذیرند. همچنین، رژیمهای غذایی فرموله شده، اگرچه متعادل هستند، اما تنوع زیادی ندارند. (به هر حال، خوردن غذای تکراری برای هر کسی کسلکننده خواهد بود). بنابراین، یک وعده پلتشده باید 50 تا 75درصد از آنچه پرنده میخورد، 25 تا 50درصد از سبزیجات تازه و 5درصد میوه باشد.
سبزیجات در رژیم غذایی پرندگان
سبزیجات تازه یک مکمل عالی برای رژیم غذایی پرنده هستند، هر چند همه سبزیجات به یک اندازه مغذی نیستند. مثلا سبزیجاتی مانند کرفس و کاهو سرشار از فیبر و آب هستند اما آنقدرها هم مغذی نیستند. سبزیجات زرد تیره و سبزبرگ معمولاً انتخابهای عالی هستند. شما میتوانید سبزیجات را به اشکال مختلف ارائه دهید تا پرنده را به امتحانکردن آنها ترغیب کنید، مثلا سبزیجات تازه کامل یا خرد شده، پختهشده و کمی گرم انتخاب خوبی است. سعی کنید سبزیجات را از کنار قفس در یک گیره آویزان یا بهصورت تکههایی بدهید که پرندگان بزرگتر بتوانند با پاهایشان آن را خرد کنند.
ممکن است نیاز به خلاقیت داشته باشید تا آنها را وادار کنید چیزهای جدیدی را امتحان کنند و هدف این است که پرنده را وادار کنید که تا حد امکان، انواع مختلفی از سبزیجات را بخورد.سبزیجاتی که پیشنهاد میکنیم به شرح زیر است.
• هویج
• سیبزمینیهای شیرین
• سبزیجات برگدار مانند کلم، کلم پیچ، شلغم، سبزی خردل، سبزی چغندر
• جعفری
• گشنیز
• لوبیا سبز
• فلفلها
• گلکلم
• کلم بروکلی (سر و برگ)
• کدو سبز
• ذرت (دانه یا بلال برای پرندگان بزرگتر)
دادن میوههای مناسب به پرندگان
بسیاری از پرندگان میوه را دوست دارند و حتی در مصرف آن زیادهروی میکنند، بنابراین میوهها را به بخش نسبتاً کوچکی از رژیم غذایی پرنده محدود کنید. مثل سبزیجات، بسیاری از میوههای با رنگهای گرمتر و تیرهتر، حاوی مواد مغذی بیشتری هستند. با این حال، مطمئن شوید که آنها هسته یا دانههای سیب را نمیخورند زیرا میتوانند سمی باشند. میوههای مناسب و مقوی از این قرار هستند.
• آناناس
• انگور
• پاپایا
• انبه
• خرمالو
• پرتقال
• گریپفروت
• نارنگی
• سیب
• آلو
• توتفرنگی
• تمشک
سایرغذاهای مناسب برای پرندگان
پرندگان میتوانند با انواع غلات مغذی مانند برنج قهوهای پختهشده، کینوآ، جو، گندم، جو و ماکارونی، نان سبوسدار و غلات سبوسدار شیریننشده، تغذیه شوند. حبوبات پختهشده مانند لوبیا، عدس و نخودفرنگی هم، افزودنیهای عالی برای رژیم غذایی پرندگان هستند.
دانههای جوانهزده برای پرندگان
دانههای جوانهزده یک منبع عالی برای تغذیه پرندگان خانگی و راهی برای تکمیل سبزیجات مورد نیاز پرنده هستند. دانههای تازه جوانهزده هم یک معدن طلای تغذیهای هستند، زیرا دانه با شروع رشد، محتوای غذایی خود را به شکلی بسیار قابل هضم تبدیل میکنند. دانههای جوانهزده، سرشار از ویتامینها و مواد معدنی و همچنین آنزیم و آنتیاکسیدانها هستند و حتی بعضیها، آنها را کاملترین غذای طبیعت میدانند. در هر صورت، آنها یک راه بسیار خوب برای تقویت تغذیه پرنده هستند و بیشتر پرندگان آنها را دوست دارند.
مکملهای ویتامین و مواد معدنی
معمولاً ایده خوبی است که برای دریافت کلسیم اضافی، یک تکه استخوان به پرنده بدهید. اما اگر رژیم غذایی متعادلی را بر اساس غذاهای فرمولهشده همراه با انواع غذاهای خانگی تهیه میکنید، به مکملهای ویتامین و مواد معدنی اضافی نیازی نیست. البته یادتان باشد که مکملهای اضافی فقط باید با توصیه دامپزشک به پرنده داده شود.
غذاهایی که نباید به پرنده بدهید.
از غذاهای ناسالم و هر نوع غذای پرچرب، نمک یا قند دوری کنید. پرندگان نیز عدم تحمل لاکتوز دارند، بنابراین از خوردن محصولات شیر خودداری کنید. در مقاله دیگری، غذاهای بد برای پرندگان را بررسی کردیم و گفتیم که شکلات، آووکادو و ریواس برای پرندگان سمی هستند.
و اما در پایان
همانطور که دیدیم رژیم غذایی توصیهشده برای طوطیهای خانگی، شامل انواع غذاهای مغذی تازه، علاوه بر رژیم غذایی فرموله شده (پلت) و درصد کمی از دانهها یا آجیلها است. به یاد داشته باشید که بیشتر غذاهای تازه به راحتی فاسد میشوند و باید بعد از چند ساعت از قفس خارج شوند. اگر پرنده شما به راحتی غذاهای جدید را نمیپذیرد، سعی کنید غذا را در صبح زود یا عصر به پرنده بدهید. اگر به پرنده دانه میدهید، دانهها را به طور کامل بشویید زیرا باکتریهایی وجود دارند که میتوانند به گیاه بچسبند!
فرقی نمیکند که حیوان خانگی شما چه حیوانی است، لازم است علاوه بر اطلاعات پایهای که لازم است در مورد نگهداری، مواردی مثل افسردگی پرندگان و بیماری های پرنده بدانید، حتما همان اول کار، پرنده را به کلینیک دامپزشکی ببرید تا معاینات اولیه را انجام بدهید و در مورد موارد عمومی از دامپزشک بپرسید.
برگرفته از