خرگوش‌ها یکی از حیوانات خانگی پرطرفدار در ایران هستند که مثل سایر حیوانات، می‌توانند لحظات خوبی را برای ما بسازند. البته که ما هم باید به‌عنوان صاحب علاوه بر نکات عمومی مراقبت از خرگوش در خانه، حواسمان به موارد مربوط به سلامتی خرگوش باشد. یکی از بهترین راه‌های نگهداری از خرگوش در خانه این است، که از قبل با بیماری های رایج خرگوش ها که گاها خیلی خطرناک هستند، آشنا باشیم. دانستن اینکه کدام بیماری‌ها شایع‌تر هستند، کمک می‌کند در وهله اول از ابتلای خرگوش‌های جلوگیری کنیم و هم‌چنین، بسیاری از این بیماری‌ها اگر زود تشخیص داده شوند، درمان آسان‌تری دارند.
برخی از شایع ترین بیماری های خرگوش عبارتند از
- اسنافلز
- کرم حلقوی
- التهاب روده
- سرطان رحم
- کلسی ویروس
- رشد بیش از حد دندان
- سیفلیس
- اسهال
1- اسنافلز
اسنافل که در خرگوش‌ها بسیار مسری است، یکی از شایع‌ترین بیماری‌های خرگوش‌ها و شامل عفونت تنفسی فوقانی ناشی از باکتری است.
شایع ترین علائم اسنافلز
- آبریزش بینی
- عفونت‌های پوستی
- کج‌شدن سر
به طور کلی می‌توان اسنافل را فقط با یک معاینه فیزیکی تشخیص داد و تشخیص زودهنگام آن بسیار مهم است، چرا که اگر تشخیص داده نشود، می تواند به یک بیماری جدی‌تر مانند ذات‌الریه تبدیل شود.
درمان اسنافلز
اسنافل توسط باکتری ایجاد می‌شود، بنابراین آنتی‌بیوتیک یک روش موثر برای درمان است که توسط دامپزشک تجویز می‌شود. حتی اگر این بیماری رایج خرگوش به سرعت تشخیص داده شود، پروبیوتیک‌ها هم ممکن است برای درمان کافی باشند.
جلوگیری از اسنافلز
یکی از بهترین راه‌‌ها برای کمک به جلوگیری از این بیماری، این است که محیط زندگی خرگوش را بدون استرس نگه‌دارید. وجود باکتری‌هایی که باعث بیماری‌های خرگوش می‌شوند، در بدن خرگوش‌ها معمول است، اما در صورت استرسی شدن خرگوش، ممکن است مشکل ساز شوند. بد نیست بدانید که پروبیوتیک‌ها هم می‌توانند برای پیشگیری از اسنافلز، استفاده شوند، زیرا به حفظ باکتری‌های خوب در روده کمک می‌کنند.
2- کرم حلقوی
کرم حلقوی یک عفونت قارچی است که می‌تواند افراد و سایر پستانداران را نیز مبتلا کند. این بیماری از طریق تماس مستقیم با حیوان آلوده یا وسایلی که با آن‌ها در تماس بوده‌اند، مانند ملافه، خز، برس و اسباب‌بازی منتقل می‌شود.
علائم کرم حلقوی
- ممکن است علائمی وجود نداشته باشد.
- ریزش مو
- پوسته‌پوسته شدن و ضایعات پوسته‌پوسته روی خز
این علائم شبیه ضایعات ناشی از کنه و اغلب در اطراف چشم، گوش و بینی ایجاد می شوند که می‌توانند به هر ناحیه‌ای از بدن گسترش بیابند و شبیه ضایعات ناشی از کنه ظاهر شوند.
درمان کرم حلقوی
معمولاً درمان کرم حلقوی خرگوش، شامل شامپو یا سایر درمان‌های موضعی است. دامپزشک، ضد قارچ‌های خوراکی را برای حداقل 4هفته یا بیشتر تجویز می‌کند.
3- التهاب روده
یکی از شایع ترین بیماری های خرگوش ها که مربوط به دستگاه گوارش می‌شود، آنتریت یا التهاب روده است. التهاب روده در خرگوش‌ها درصورت عدم درمان مناسب، می‌تواند کشنده باشد. شایع‌ترین علت آنتریت، رژیم غذایی نامناسب است، به ویژه رژیم‌های غذایی که دارای فیبر کم و کربوهیدرات بالا هستند. تغییر ناگهانی در رژیم غذایی و استفاده نامناسب از آنتی بیوتیک‌ها نیز، می‌تواند تعادل باکتری‌های روده را از بین ببرد و منجر به التهاب روده شود.
علائم التهاب روده خرگوش
- مدفوع نرم و پوشیده از مخاط
- نفخ شکم
- کاهش اشتها
- کاهش وزن
- دندان قروچه
درمان التهاب روده
درمان آنتریت اگر در مراحل اولیه تشخیص داده نشود، دشوار است. درمان می‌تواند شامل تامین مایعات اضافی و تغذیه با فیبر بالا، با سرنگ باشد.
جلوگیری از التهااب روده خرگوش
بهترین راه برای جلوگیری از انتریت، این است که یک رژیم غذایی خوب و سرشار از فیبر برای خرگوش خود فراهم کنید. نگه‌داشتن خرگوش در یک محیط کم‌استرس هم، می‌تواند از آسیب آنتریت به خرگوش جلوگیری کند.
4- سرطان رحم
سرطان رحم در خرگوش ها بسیار شایع است. تقریباً 60درصد از خرگوش‌های ماده بالای 3سال، به سرطان رحم مبتلا می‌شوند. اکثر تومورهای رحم، از سایز کوچک شروع می‌شوند، اما به آرامی رشد می‌کنند و در نهایت به سایر مناطق بدن گسترش می‌یابند. تشخیص سریع، در درمان خرگوش‌های مبتلا به سرطان رحم کلیدی است.
علائمی مهم سرطان رحم خرگوش
- وجود خون در ادرار
- ترشحات واژن
- ورم پستان
هر یک از این علائم باید بلافاصله توسط دامپزشک بررسی شود. سن، بزرگ‌ترین عامل خطر در خرگوش‌ها است، بنابراین نحوه مراقبت از خرگوش‌های مسن‌تر، در تشخیص سرطان رحم خرگوش بسیار مهم است.
درمان سرطان رحم خرگوش
هیچ درمان مطمئنی برای سرطان رحم در خرگوش وجود ندارد، اما به طور کلی درمان، شامل بستری‌شدن در بیمارستان و جراحی برای برداشتن تومور است.
جلوگیری از سرطان رحم خرگوش
تنها راه کمک به پیشگیری از سرطان رحم در خرگوش، عقیم کردن خرگوش ماده است.
5- کلسی ویروس
کلیسی ویروس، یک بیماری در خرگوش است که ممکن است باعث آسیب به اندام‌های داخلی، همراه با خونریزی شود. این بیماری بیشتر از طریق خرگوش‌های وحشی منتقل می‌شود، اما احتمال انتقال از طریق هوا یا کک نیز وجود دارد. این بیماری بسیار جدی است و پیشگیری، کلیدی اساسی برای ایمن نگه‌داشتن خرگوش است.
درمان کلسی ویروس
در حال حاضر هیچ گزینه درمانی قطعی برای خرگوش های مبتلا به کلسی ویروس یا Calicivirus وجود ندارد و متاسفانه درصد زیادی از خرگوش‌ها پس از آلوده‌شدن، می‌میرند.
جلوگیری از کلسی ویروس
واکسنی وجود دارد که به محافظت از خرگوش در برابر ابتلا به Calicivirus کمک می‌کند، ولی انجام معاینات دوره‌ای خرگوش، بهترین اقدام پیشگیرانه در برابر کلسی ویروس است.
و اما در پایان
فرقی ندارد حیوان خانگی ما خرگوش باشد یا هر حیوان دیگری، مهم این است که ما موظفیم سلامتی آن‌ها را تامین کنیم. پس لازم است اطلاعات پایه‌ای در مورد مشکلات و بیماری های رایج خرگوش را بدانیم و در صورت بروز هر رفتار یا تغییر غیرعادی، با دامپزشک صحبت کنیم. هر چند در این مقاله از میشاپت به بعضی راه‌های درمان اشاره کردیم، اما لطفا و خواهشا، هیچ دارویی را بدون اجازه دامپزشک به خرگوش ندهید. ممکن است شرایط جبران‌ناپذیری ایجاد شود که چیزی جز حسرت برایمان باقی نگذارد. اگر به تازگی خرگوشی را به سرپرستی گرفته‌اید، حتما معاینات اولیه و دوره‌ای را در کلینیک دامپزشکی میشاپت انجام دهید تا احتمال وقوع مشکلات سلامتی را به حداقل برسایند. در قسمت بعدی این مقاله، سایر بیماری های رایج خرگوش ها و نکات تکمیلی را ذکر می‌کنیم.
سوالات متداول
شایع ترین بیماری های خرگوش چیست؟
اسنافلز، کرم حلقوی، التهاب روده و سرطان، از جمله بیماری های شایع در بین خرگوش ها است.
علائم التهاب روده خرگوش شامل چه چیزهایی است؟
مدفوع نرم و پوشیده از مخاط، نفخ شکم، کاهش اشتها، کاهش وزن و دندان قروچه
آی راهی برای درمان کلسی ویروس خرگوش وجود دارد؟
هرچند در حال حاضر هیچ گزینه درمانی قطعی برای کلسی ویروس خرگوش نیست، اما با زدن واکسن، می‌توان از کلسی پیشگیری کرد.
