غده تیروئید یک عضو مهم و حیاتی در بدن گربه‌ها است، زیرا بر متابولیسم و رشد آن‌ها تاثیر اساسی دارد. اگر این غده که در گردن قرار دارد با اختلال روبرو شود و به هر دلیلی رو به کم‌کاری یا پرکاری برود، در زندگی عادی گربه مشکل ایجاد می‌کند و باید حتماً تحت درمان قرار بگیرد.
در این مقاله از میشاپت شما را با کم‌کاری و پرکاری تیروئید در گربه آشنا می‌کنیم. همچنین بررسی خواهیم کرد علائم بالینی این اختلال چیست و نحوه تشخیص و درمان تیرویید گربه را در این مقاله شرح داده‌ایم.
هورمون تیروئید چیست؟
غدد تیروئید در دو طرف گردن قرار دارند و هورمون‌های حاوی ید تولید می‌کنند که نام آن‌ها T3 و T4 است و تاثیر مستقیم بر فرایندهای بدن گربه می‌گذارند. زمانی که یک گربه به کم‌کاری تیروئید مبتلا می‌شود با کم شدن هورمون‌های تیروئید، فرایندهای متابولیسمی بدن هم با مشکل مواجه شده و کند می‌شوند. این در حالی است که در پرکاری تیروئید، میزان بالای هورمون‌های تیروئیدی سبب می‌شود فرایندهای بدن با سرعت بالایی انجام شود.
معمولاً کم‌کاری تیروئید، کمتر از پرکاری در گربه‌ها دیده می‌شود و کم‌کاری می‌تواند بر اثر درمان پرکاری تیروئید ایجاد شود.
کم‌کاری تیروئید گربه چيست؟
زمانی عنوان کم‌کاری تیروئید به یک گربه تعلق می‌گیرد، که غده تیروئید او نمی‌تواند هورمون کافی برای عملکرد درست بدن را تولید کند. معمولاً نسبت به پرکاری تیروئید، کمتر در گربه‌ها دیده می‌شود و درصد ابتلا به آن کمتر است.
پرکاری تیروئید در گربه چيست؟
همان‌طور که می‌توان از نام پرکاری تیروئید حدس زد، به معنی تولید بیش‌از حد هورمون تیروئید و افزایش بیش از حد متابولیسم است، که بیشتر در گربه‌های مسن دیده می‌شود. معمولاً در پرکاری تیروئید، غده تیروئید متورم و بزرگ می‌شود ولی به طور معمول این تورم خوش‌خیم است و به صورت تومورهای بدخیم بروز نمی‌کند. کمتر از ۲درصد موارد التهاب تیروئید پرکار را، تومورهای بدخیم تشکیل می‌دهند.
علائم کم‌کاری تیروئید در گربه
علائم کم‌کاری تیروئید بسته به شدت بیماری متفاوت است و هرچه بیماری خفیف‌تر باشد، علائم آن هم کمتر بروز پیدا می‌کند یا شاید اصلاً گربه هیچ علائمی نشان ندهد. در ادامه چند مورد از علائم رایج کم‌کاری تیروئید در گربه را آورده‌ایم.
- بی‌حالی، کم‌تحرکی
- کسالت
- ریزش مو و مات شدن رنگ موها
- کاهش اشتها
- عدم تحمل سرما و دمای پایین بدن
- کاهش ضربان قلب
- چاقی وافزایش وزن بی‌دلیل
- یبوست
- اختلال در رشد
علائم پرکاری تیروئید در گربه
پرکاری تیروئید معمولاً در گربه‌های مسن‌‌تر بروز پیدا می‌کند و گربه‌هایی که سن آن‌ها بیشتر از ۱۰ سال است را بیشتر درگیر می‌کند. چند مورد از شایع‌ترین علائم پرکاری تیروئید گربه را در ادامه نام برده‌ایم.
- کاهش وزن
- افزایش اشتها
- بی‌قراری و بد اخلاقی
- مصرف زیاد آب و به تناسب آن افزایش ادرار
- ایجاد سر و صداهای زیاد به‌خصوص در شب
- موهای نامرتب
- اسهال و استفراغ دوره‌ای
- بی اشتهایی در صورت پیشرفت بیماری
شایع‌ترین علامت پرکاری تیروئید کاهش وزن علی‌رغم افزایش اشتها است، زیرا پرکاری تیروئید باعث افزایش سرعت متابولیسم در بدن می‌شود.
عوارض پرکاری تیروئید در طولانی مدت بر گربه
اگر پرکاری تیروئید در گربه به موقع تشخیص داده و درمان نشود، می‌تواند پیامدهای ناگواری داشته باشد. پس اگر هرگونه علائم از اختلالات تیروئید در گربه خود مشاهده کردید، او را به کلینیک دامپزشکی ببرید تا آزمایش‌های لازم انجام شود.
عوارض پرکاری تیروئید می‌تواند شامل فشار خون بالا و بیماری قلبی کاردیومیوپاتی تیروتوکسیک باشد که به دلیل افزایش فشار خون و افزایش ضربان قلب باشد. حدود ۲۵ درصد گربه‌هایی که به پرکاری تیروئید مبتلا هستند، دچار فشار خون بالا هم می‌شوند که در صورتی که کنترل نشود می‌تواند باعث خونریزی شبکیه چشم و کوری شود.
علاوه بر این مشکلات، پرکاری تیروئید و در نتیجه آن فشار خون بالا، می‌تواند باعث ایجاد مشکلات کلیوی در گربه‌ها هم شود. البته اگر درمان کاردیومیوپاتی و فشار خون به‌موقع صورت بگیرد این بیماری‌ها قابل کنترل هستند.
تشخيص پرکاری و کم‌کاری تیروئید در گربه
بهترین راه برای تشخیص بیماری تیروئید در گربه‌ها، انجام آزمایشات خون است که در آن هورمون‌های تیروئید اندازه‌گیری شده و درمان‌ها مطابق با نتایج آزمایش شروع می‌شود. طبق دستور پزشک باید هر چند وقت یکبار آزمایشات تیروئید تکرار شوند. در صورتی که خود غده تیروئید گربه متورم باشد، احتمالاً عکسبرداری و سونوگرافی از غده تیروئید انجام شده و در صورت نیاز، نمونه‌برداری از آن هم ممکن است انجام شود.
درمان اختلالات تیروئید در گربه
درمان‌های غده تیروئید در چند نوع مختلف وجود دارند که بسته به شدت بیماری، یک یا چند مورد از آن‌ها به دستور دامپزشک انجام می‌شود.
- معمولاً در مرحله اول، درمان به صورت داروهای خوراکی آغاز می‌شود و به احتمال زیاد گربه تا آخر عمر باید از این داروها استفاده کند. برای درمان کم‌کاری تیروئید از داروهای هورمون مصنوعی تیروئید استفاده می‌شود که به تنظیم عملکرد غده تیروئید کمک کرده و علائم را تا حد زیادی کاهش می‌دهند.
- برای درمان پرکاری تیروئید در گربه، دامپزشک داروی خوراکی را به‌صورت مادام‌العمر تجویز می‌کند تا بتواند سطح هورمون تیروئید را به حالت عادی برساند. این دارو با کاهش تولید هورمون تیروئید اضافی، به درمان کمک می‌کند. برای درمان با داروهای خوراکی حتماً باید گربه تحت نظر پزشک باشد و هر 3 تا ۶ ماه یکبار، آزمایشات دوباره تکرار شود تا دامپزشک بررسی کند آیا نیاز است دوز دارو تغییر کند یا نه.
- درمان دیگری که برای پرکاری تیروئید گربه مورد استفاده قرار می‌گیرد، ید رادیواکتیو است که بسیار موثر واقع می‌شود. در این درمان، ید رادیواکتیو به داخل غده تیروئید تزریق شده و نیاز به بیهوشی هم ندارد و باعث از بین‌رفتن بافت غیر طبیعی غده تیروئید می‌شود.
- روش موثر دیگری که در شرایط خاص برای درمان تیروئید پرکار مورد استفاده قرار می‌گیرد، جراحی است که طی آن بخشی از غده تیروئید برداشته می‌شود تا بتواند عملکرد عادی خود را بازیابد. قبل از انجام ید رادیواکتیو یا جراحی، برای کنترل سطح هورمون تیروئید و بازیابی عملکرد عادی بدن، داروی خوراکی تجویز می‌شود.
و اما در پایان
در حال حاضر هیچگونه اقدامات پیشگیرانه‌ای برای اختلالات تیروئید وجود ندارد. ولی تشخیص و درمان به‌موقع می‌تواند از بسیاری از مشکلات پیشگیری کند. بهتر است سالانه تعدادی آزمایش برای اطمینان از سلامت گربه خود انجام دهید و اگر متوجه شدید گربه شما به این بیماری مبتلاست، حتماً تحت نظر دامپزشک درمان او را آغاز کرده و هر 3 تا ۶ ماه یک بار سطح هورمون تیروئید او را کنترل کنید.
ما در مجموعه خدماتی و رفاهی حیوانات میشاپت، تمام تلاشمان را می‌کنیم که بهترین خدمات را به پت عزیز و دلبند شما ارائه بدهیم. پس اگر به دنبال خدمات زیر هستید، لطفا و حتما روی ما حساب کنید.
واکسیناسیون گربه و سگ در تهران، بهترین نگهداری ساعتی سگ در تهران، هزینه پانسیون سگ در تهران، بهترین پارک بازی سگ، پت شاپ در مگامال، بهترین مربی آموزش سگ در تهران و شستشوی حیوانات در اکباتان.
راستی برای جابجایی حیوان خانگی هم، می‌توانید از سرویس جابجایی حیوانات در تهران استفاده کنید.
