کم خونی گربه، به معنای کاهش تعداد گلبولهای قرمز در خون گربه است که با نام هماتوکریت هم شناخته میشود. وظیفه گلبولهای قرمز، رساندن اکسیژن و مواد مغذی به بافتهای بدن است. سلولهای خونی جدید، قبل از اینکه سلولهای قدیمی از بین بروند، در مغز استخوان تولید شده و جایگزین میشوند و طول عمر هر گلبول قرمز حدود ۷۰ تا ۸۰ روز است.
اگر تعداد گلبولهای قرمز در خون گربه به اندازه کافی نباشند، سلولها نمیتوانند اکسیژن و مواد مغذی برای زنده ماندن دریافت کند و این مسئله میتواند عوارض زیادی برای گربه درپی داشته باشد. در این مطلب از میشاپت علائم بالینی، علل کم خونی گربه، نحوه تشخیص و نحوه درمان را بررسی میکنیم.
علل کم خونی گربه
کمخونی در گربه سانان، یک مشکل شایع بوده که ممکن است از بیماریهای مختلفی ناشی شده باشد. دلایل زیادی برای کم خونی گربه وجود دارد. اما سه دلیل اصلی در کمبود گلبولهای قرمز دخیل هستند.
از دستدادن خون
از دستدادن خون به دلایل مختلفی ممکن است ایجاد شود. از جمله این دلایل ممکن است زخم، تروما، آلودگی به کک و کنه یا انگلهای رودهای باشد که خون را مکیده و علاوه بر بیماری، باعث کمخونی گربه هم میشوند.
از جمله دلایل دیگر که ممکن است باعث خونریزی در گربهها شود، میتوان به التهابات یا خونریزیهای گوارشی و زخم و التهاب معده اشاره کرد. اگر در این اجزای بدن گربه خونریزی وجود داشته باشد، گربه علائمی مثل استفراغ مزمن گربه، اسهال گربه و مدفوع سیاه رنگ دارد.
زمانی که گربه به دلیل خونریزی، گلبولهای قرمز را از دست میدهد، مغز استخوان که وظیفه تولید گلبولهای قرمز جدید را دارد، تمام تلاش خود را میکند تا تعداد کمشده از گلبولهای قرمز را جبران کند و در صورتی که گلبولهای قرمز سریعتر از واکنش مغز استخوان از بدن خارج شوند، مغز استخوان نمیتواند گلبولهای از دسترفته را جایگزین کند در نتیجه گربه دچار کمخونی میشود.
تخریب گلبولهای قرمز
گلبولهای قرمز پس از اینکه به پایان عمر خود رسیدند، از گردش خون خارج شده و با گلبولهای قرمز جدید جایگزین میشوند. به این ترتیب تعداد گلبول قرمز خون تقریباً همیشه ثابت است، به غیر از شرایط خاصی که برخی از بیماریها ایجاد میکند.
برخی از بیماریها، میتوانند باعث شکستهشدن یا ازبینرفتن گلبولهای قرمز خون گربه شوند که منجر به کم خونی گربه میشود، زیرا سریعتر از جایگزینی گلبولهای قرمز، گلبولهای قبلی حذف میشوند.
از جمله بیماریهایی که میتوانند باعث چنین مشکلاتی شوند، برخی از انواع بیماریهای عفونی مثل مایکوپلاسما هموفلیس، کاندیداوس، مایکوپلاسما همومینوتوم، سیتاکسون فلیس و بابزیا هستند که از طریق کک و کنه انتقال پیدا میکنند. سیستم ایمنی بدن بهطور طبیعی گلبولهای قرمزی را که شرایط عادی نداشته باشند را، از چرخه گردش خون حذف میکند و عوامل ایجادکننده این بیماریها، به گلبولهای قرمز چسبیده و باعث نابودی آنها میشوند.
دلیل دیگری که باعث ازبینرفتن گلبولهای قرمز میشود، وجود سموم خاصی مثل روی، مس و برخی از داروها در بدن گربه است که منجر به از بین رفتن گلبولهای قرمز و کم خونی گربه میشود.
برخی از بیماریهای خود ایمنی هم باعث میشوند تا سیستم ایمنی گربه نسبت به گلبولهای قرمز خون واکنش منفی نشان داده و تعداد زیادی از گلبولهای قرمز را از بین ببرند. این مشکل ممکن است بر اثر مصرف برخی از داروها، بیماریهای عفونی و سرطانها ایجاد شود.
عدم تولید گلبولهای قرمز
هورمونی به نام اریتروپویتین در کلیه وجود دارد که هر زمان نیاز بدن به گلبولهای قرمز بیشتر را حس کند، سیگنالی به مغز استخوان میفرستد که به آن فرمان میدهد تا گلبولهای قرمز بیشتری تولید کند. اگر مغز استخوان نتواند گلبولهای قرمز کافی برای جایگزین گلبولهای قدیمی بهوجود بیاورد، گربه دچار کمخونی درمانناپذیر میشود.
یکی از علل شایع کمخونی غیر ترمیمی در گربهها، بیماریهای مزمن کلیه گربه است. زمانی که سلولهای کلیه نتوانند وظیفه خود را به درستی انجام دهند، باعث کاهش تولید گلبولهای قرمز خون توسط مغز استخوان میشوند و به این صورت کم خونی گربه رخ میدهد.
از جمله دلایل دیگری که منجر به کاهش تولید گلبولهای قرمز میشود، مشکلات مغز استخوان است. التهاب مغز استخوان یا سرطان باعث میشود تا این عضو نتواند گلبولهای قرمز را جایگزین کند.
علائم کم خونی گربه
اکسیژن اصلیترین عامل برای زندهبودن است و زمانی که بدن با کمخونی مواجه میشود، سلولها از اکسیژن محروم شده و نمیتوانند انرژی سابق را داشته باشند. بر همین اساس، اولین علامت کم خونی گربه، بیحالی است که باعث میشود گربه نتواند فعالیت زیادی داشته باشد یا بازی کند و اکثر مواقع میخوابد.
یکی دیگر از نشانههای کم خونی گربه، لثههای او است. اگر گلبولهای قرمز به تعداد کافی وجود نداشته باشند، رنگ لثههای گربه به سفید یا زرد تغییر رنگ میدهند. همچنین در کمخونیهای شدید، گربه ممکن است با مشکلات تنفسی مواجه شود که کمبود اکسیژن و تلاش مضاعف بدن برای اکسیژن رسانی به سلولها، باعث ضربان قلب سریع و نفسنفسزدن میشود.
علائم دیگر کم خونی گربه میتواند شامل تب، ازدستدادن اشتها، عفونت، التهاب، مدفوع سیاه و ادرار به رنگهای غیر طبیعی باشد. با اینحال در برخی از گربهها ممکن است هیچ علائمی دیده نشود ولی نیاز به درمان وجود داشته باشد.
تشخیص کم خونی گربه
اولین قدم برای تشخیص کمخونی گربه، آزمایش خون است. آزمایش خون میتواند تمام مشکلات خونی و مشکلات گلبولهای قرمز را شناسایی کند و از طریق این آزمایشها، میتوان به دلیل بیماری هم پی برد. در این آزمایش که PCV نام دارد، تعداد گلبولهای قرمز، ناهنجاریهای خون، گلبولهای سفید، پلاکتها، بیماریهای عفونی و کلیوی بررسی میشوند.
اگر لازم باشد دامپزشک آزمایشهای دیگری مانند رادیوگرافی یا سونوگرافی را توصیه میکند که میتواند علت خونریزی یا مشکلات مغز و استخوان را شناسایی کند.
درمان کم خونی گربه
درمان کم خونی گربه با توجه به نوع کمخونی متفاوت است. اگر کمبود خون به دلیل انگلها و بیماریهای عفونی ایجاد شده باشد، درمان این بیماریها برای جلوگیری از کاهش یا تخریب گلبولهای قرمز خون مهم است. برای کمک به توقف خونریزی گوارشی، داروهای به خصوصی وجود دارد. همچنین برای درمان کمخونی ناشی از سیستم ایمنی، داروهای تعدیل ایمنی توسط دامپزشک تجویز میشوند.
اگر کم خونی گربه شدید باشد ممکن است برای جبران خون ازدسترفته نیاز باشد تا به بدن گربه، خون تزریق شود. در این صورت دامپزشک گروه خونی گربه را بررسی کرده و یک خون با گروه خونی مشابه، به بدن گربه وارد میکند.
برای درمان بیماریهای مزمن کلیوی که سبب کمخونی میشوند هم داروهایی وجود دارند که مغز استخوان را تحریک میکنند تا گلبولهای قرمز جدید تولید کنند. این داروها باید به صورت هفتگی و با نظارت دقیق توسط دامپزشک تزریق شوند و عوارض جانبی آنها هم مورد بررسی قرار بگیرد. این نوع از درمان60تا ۶۵درصد گربههای مبتلا به بیماری کلیوی را، از کمخونی نجات میدهد.
سخن پایانی
یکی از بیماریهایی که امکان ابتلای زیادی در گربهها دارد کم خونی گربه است که در بچه گربهها شایعتر بوده و باید درمان و تشخیص آن به موقع انجام شود. اگر درمان این بیماری به موقع انجام نگیرد، ممکن است باعث عوارض بسیار شدید و در نهایت مرگ گربه شود.
اگر گربه شما علائم کمخونی از خود نشان میدهد حتماً به پزشک مراجعه کنید تا دلیل بیماری را تشخیص داده و سپس داروهای مناسب نسبت به نوع کمخونی تجویز و استفاده شود.
برای اطلاع از جزییات خدمات میشاپت مثل کلینیک دامپزشکی غرب تهران، بهترین پانسیون سگ تهران، پت شاپ در غرب تهران، مهد سگ در تهران، پارک سگ در تهران، گرومینگ سگ، آموزش سگ با مربی، مربی اصلاح رفتار سگ، اصلاح ناهنجاری های سگ و عکاسی از سگ، سرویس حمل ونقل حیوانات با ماهمراه باشید.
سوالات متداول
دلایل کمخونی گربه چیست؟
خونریزی، تخریب و از دستدادن گلبولهای قرمز
علایم کم حونی در گربه چیست؟
بی حالی و رنگ پریدگی لثه، از نشانه های کم خونی گربه است. ولی بهتر است دامپزشک با آزمایش خون، تشخیص کم خونی گربه را حتمی کند.
آیا کمخونی گربه خطرناک است؟
مثل ما انسانها، اگر کمحونی گربه شدید شود خطرناک است.